Câu chuyện 20 năm của Người Toyota

Năm 1991, những người Toyota đầu tiên đến VN để đặt nền móng cho Toyota Việt Nam (TMV). Ông Kenji Ueno, Giám đốc Dự án từ năm 1991-1995, nhớ lại: “Lúc đó tôi có trao đổi với một vài đồng nghiệp đang làm tại Washington về vấn đề: nếu Toyota vào Việt Nam, Mỹ có áp dụng biện pháp trừng phạt nào lên Toyota không? Thật may khi câu trả lời tôi nhận được là: ngay trong nội bộ nước Mỹ cũng đã có nhiều người phản đối chính sách cấm vận với Việt Nam . Do vậy, nếu Toyota mở nhà máy sản xuất thì mới cần cân nhắc còn mở văn phòng đại diện thì không sao”.

Theo ông Ueno: “Khi chúng tôi tìm hiểu về ngành công nghiệp ô tô Việt Nam thì không có dữ liệu thống kê nào liên quan tới quy mô thị trường hoặc số lượng xe đang lưu hành cả. Chúng tôi chỉ có duy nhất một thông tin để bám vào đó là số lượng xe xuất khẩu từ Nhật Bản sang Việt Nam, theo như trí nhớ của tôi lúc bấy giờ thì chỉ chừng 1.000 xe vào thời điểm đó thôi”, ông Ueno cho biết.

Ông Ueno và các đồng nghiệp đã tự lái xe từ Hà Nội vào TP. Hồ Chí Minh suốt 5 đêm 6 ngày chỉ để ghi chép lại những chủng loại xe gặp trên đường. Mà như ông kể là: “Đi xuyên qua những thành phố lớn như: Hà Nội, Vinh, Huế, Đà Nẵng và Tp Hồ Chí Minh thì còn thấy bóng dáng xe ô tô, nhưng chỉ cần ra khỏi đô thị thôi là cả tiếng đồng hồ may ra mới bắt gặp 1,2 xe. Quá ít xe để quan sát và ghi chép nên chúng tôi phải khó khăn lắm mới chống lại được cơn buồn ngủ…”.

Tuy nhiên, ông Kenji Ueno cho rằng, so với các dự án khác, dự án của Toyota tại Việt Nam gặp rất nhiều thuận lợi. “Nguyên nhân chủ yếu của việc này hẳn là do hầu hết các nhân sự của Tập đoàn ô tô Toyota Nhật Bản (TMC) được cử sang Việt Nam đều phải lòng đất nước này, tôi nghĩ có khi phải dùng hình ảnh “rơi vào lưới tình với Việt Nam” may ra mới diễn tả hết ý”, ông hài hước.

Tổng giám đốc đầu tiên của TMV (1995-1998), ông Hasegawa, cũng rất xúc động khi nói về chuyện “ngày xưa”: “Vèo một cái là 20 năm đã trôi qua. Ở Nhật có câu: “Mười năm đã có thể coi là ‘ngày xưa’. Vậy là đã hai lần ‘ngày xưa’ rồi, nhanh quá!”.

“Năm 1995, khi tôi đến Việt Nam, trên đường phố xe ô tô còn ít lắm. Với hầu hết người dân Việt Nam, bất cứ chiếc ô tô nào đang chạy trên đường cũng đều được gọi chung là Toyota cả. Toyota nghĩa là ô tô – cách gọi dân dã đầy tín nhiệm này của người dân Việt Nam đã có từ rất lâu trước khi Toyota mở nhà máy tại Việt Nam. Với chúng tôi thì chỉ riêng điều đó thôi đã là một tài sản cực kỳ to lớn”, ông Hasegawa nói.

Đó là câu chuyện của 20 năm về trước của một Toyota Việt nam còn non trẻ với nhiều khó khăn và thử thách. Nhưng đó lại chính là điểm khởi đầu cho những thành công sau này của hãng xe Nhật này tại Việt Nam.

Sau 20 năm hành trình tại Việt Nam, Toyota Việt Nam đã trở thành công ty dẫn đầu thị trường ô tô Việt Nam với doanh số bán cộng dồn lên đến trên 360.000 xe, trên 6,4 triệu lượt khách hàng vào làm dịch vụ tại hệ thống 46 Đại lý & trạm dịch vụ ủy quyền trên toàn quốc, xuất khẩu phụ tùng ô tô sang có 13 quốc gia và vùng lãnh thổ với kim ngạch cộng dồn lên đến gần 330 triệu đô la Mỹ. Tổng tiền đầu tư lên tới 160 triệu đô la Mỹ (không tính đầu tư ban đầu), đóng góp gần 5 tỷ đô la Mỹ vào Ngân sách nhà nước, cung cấp việc làm ổn định cho xấp xỉ 33.000 nhân viên làm việc tại TMV. Tổng số tiền đóng góp từ thiện xã hội của toàn hệ thống Toyota lên trên 22 triệu đô la Mỹ.

Riêng năm 2015, Toyota công bố doanh số bán hàng kỷ lục: 51.246 xe được bán ra tăng trưởng 24.4% so với năm 2014.